Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου (Κύπρου)

Το μουσείο αυτό υπάγεται στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου. Λειτουργεί από το 1978 σε ένα αρχοντικό του 18ου αι., γνωστό ως «οικία του Χατζησμίθ», το οποίο ανήκε στον προξενικό πράκτορα της Αγγλίας Αντρέα Ζυμπουλάκη. Η συλλογή του αποτελείται από αντιπροσωπευτικά δείγματα λαϊκής τέχνης από όλη την Κύπρο του 19ου και του 20ού αι. Ένα μεγάλο μέρος της συλλογής προέρχεται από την επαρχία της Πάφου, η οποία έως τα μέσα του περασμένου αιώνα ήταν γνωστή για την παραγωγή μεταξιού, λιναριού και κάνναβης, καθώς και για τα υφαντά και τα κεντήματα με σχέδια σε έντονα χρώματα. Στον πρώτο εκθεσιακό χώρο υπάρχει μια σειρά φωτογραφιών με θέματα από την παραγωγή μεταξιού, τις παραδοσιακές αγροτικές εργασίες, καθώς και από τα επαγγέλματα των αγγειοπλαστών, των υφαντών και των σχοινοπλόκων. Από εδώ μπαίνετε στην πρώτη από τις δύο εσωτερικές αυλές, στην οποία βρίσκονται οι χώροι των εκθεμάτων. Στο χώρο Α’ βρίσκεται ένας αργαλειός, ένα κρεβάτι, δύο σεντούκια με πλούσια ξυλόγλυπτη διακόσμηση και ένα μαειρκόν με διάφορα μαγειρικά σκεύη. Στην πίσω αριστερή γωνία της αυλής θα δείτε φωτογραφικό υλικό από διάφορα εργαστήρια αγγειοπλαστικής από τον Κόρνο, το Φοινί, τη Λάπηθο, τη Βαρώσια και τον Άγιο Δημήτριο, καθώς και δείγματα των προϊόντων τους, από τα οποία ξεχωρίζουν αυτά από τη Λάπηθο. Σε μια προθήκη εκτίθενται εφυαλωμένα αγγεία του 15ου αι. Σε ένα γειτονικό χώρο έχει ανακατασκευαστεί ένα χαλκουργείο. Εκτός από τα πολυάριθμα χάλκινα αγγεία, σε διάφορα σχήματα και μεγέθη, εδώ θα δείτε και ένα μεγάλο φυσερό περίπου δύο μέτρων. Σε ένα μικρό χώρο πιο δίπλα έχει στηθεί το εργαστήριο ενός τσαγκάρη με τα ανάλογα εργαλεία και ένα μεγάλο αριθμό από καλαπόδια. Στον πρώτο από τους δύο επόμενους χώρους, που συνδέονται μεταξύ τους, υπάρχουν δύο σεντούκια με ξυλόγλυπτη διακόσμηση, από τα οποία το ένα είναι εσωτερικά ζωγραφισμένο· επίσης ένα τραπέζι με ξυλόγλυπτη διακόσμηση. Ο άλλος χώρος έχει διαμορφωθεί σε υπνοδωμάτιο. Απέναντι εκτίθενται αγροτικά εργαλεία, όπως δουκάνι, άροτρο, σκάλα, φτυάρι, θερνάτζι λιχνίσματος, καντάρι, δρεπάνια με τις χαρακτηριστικές δερμάτινες λωρίδες, καθώς και μικρά αγγεία για τρόφιμα και σκαμνιά από αναθρήκα. Στο γειτονικό χώρο υπάρχουν αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στους στάβλους, όπως ταγάρια, σάμα και στρατούρι, ενώ στο δάπεδο βρίσκεται ένας απλός βολοκόπος (τσουγκράνα), που αποτελείται από έναν ξύλινο πήχη, στον οποίο είναι καρφωμένες σε μικρές αποστάσεις μυτερές σιδερένιες λάμες. Στο χώρο δίπλα από τη σκάλα που οδηγεί στον επάνω όροφο εκτίθενται εργαλεία για την επεξεργασία του λιναριού, του μαλλιού και του μεταξιού, καθώς και ένας μεγάλος αργαλειός. Δίπλα (χώρος Γ) υπάρχουν ξυλόγλυπτα σεντούκια, ενώ σε ένα ντουλάπι στον τοίχο δείγματα μεταξωτών από τα Λεύκαρα. Στη δεύτερη αυλή έχουν τοποθετηθεί μεγάλα πιθάρια, καθώς και χερόμυλοι και γουδοχέρια από πέτρα. Στο μοναδικό χώρο αυτής της αυλής που βρίσκεται δίπλα της (χώρος Δ) εκτίθενται εργαλεία για την παραγωγή σχοινιών από κάνναβη. Μια συλλογή από φωτογραφίες δείχνει τη χρήση αυτών των εργαλείων. Στις προθήκες του χώρου Ε του επάνω ορόφου θα δείτε, μεταξύ άλλων, φλασκιά για κρασί με εγχάρακτη διακόσμηση, υφάσματα, γυναικείες και ανδρικές ενδυμασίες, καθώς και μουσικά όργανα, ανάμεσα στα οποία έναν ταμπουρά, ένα ταμπουλέκι και ένα τύμπανο, το οποίο αποτελείται από ένα πήλινο δοχείο με ψηλό πόδι και καλύπτεται από δέρμα. Γενική άποψη του κτιρίου που στεγάζει το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου, στην Κύπρο. Τμήμα της συλλογής εργαλείων υφαντικής του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου, στην Κύπρο. Παραδοσιακό υφαντό με δικέφαλους αετούς (Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου).